Isikhibelelo C: Uumbuso Webumbano Lesitjhaba: Ihlangothi Lesifunda

  1. Isigaba 132 SomThethosisekelo Omutjha Sithathwa Njengesifundeka Ngokulandelako:

    132. IsiGungu somKhandlu

    1. IsiGungu somKhandlu wesiFunda sibunjwa nguNdunakulu namalunga angadluliko kali-10 akhethwe nguNdunankulu ngokulandela isigabesi.
    2. Ihlangano ephethe ubuncani amaphesende ali-10 weenhlalo esiBethamthethweni sesiFunda begodu nequnte bona izozibandakanya kuRhulumende weBumbano lesiTjhaba, inelungelo lokwabelwa isikhundla sinye namkha ukwedlula esiGungwini somKhandlu ngokulingana nenani leenhlalo eziphethwe ngiyo esiBethamthethweni nakuqondiswa neenhlalo eziphethwe ngezinye iinhlangano ezizibandakanyako.
    3. Iinkhundla esiGungwini somKhandlu kumele zabelwe iinhlangano ezizibandakanyako ngokwehlukahlukana ngokulandela indlela endlalwe esigabeni 91 (9), begodu ekusetjenzisweni kwaleyo ndlela etjhiwo esigabeneso—
      1. IKhabinedi kumele ifundwe sengathi kutjhiwo isiGungu somKhandlu;
      2. UNgqongqotjhe, kumele afundwe kwanga kutjhiwo ilunga lesiGungu somKhandlu; begodu
      3. nesiBethamthetho seNarha kumele sifundwe kwanga kutjhiwo siBethamthetho sesiFunda.
    4. UNdunakulu wesiFunda emva kokuthintana nabarholi beenhlangano ezizibandakanyako kumele—
      1. abeke iinkhundla ezizakwabelwa iinhlangano ezizibandakanyako ngokwenani leenkhundla ezabelwe ngokulandela isigatjana (3);
      2. abeke kwesinye nesinye salezonkhundla ilunga lesiBethamthetho elililunga lehlangano eyabelwe isikhundla leso ngaphasi kwendima (a), ukuba lilunga lesiGungu somKhandlu oziphendulelako esikhundleneso;
      3. nakutlhogekako ngomnqopho womThethosisekelo namkha ngokweenrhuluphelo zomBuso omuhle, atjhugulule isikhundla esibekwe ngaphasi kwendima (a) ngokulandela isigatjana (3);
      4. asuse esikhundleni nanyana ngimuphi obekwe ngaphasi kwendima (b)—
        1. lokha uNdunakulu nakabawiwa Mrholi wehlangano leyo ukuba lilunga lomKhandlu wezokuPhatha uyabawiwa, bona enze lokho; namkha
        2. lokha nakutlhogwa mnqopho womThethosisekelo namkha kuseenrhuluphelweni zombuso omuhle; namkha
      5. azalise, nakutlhogeka, ngokulandela indima (b) isikhundla selunga lesiGungu somKhandlu.
    5. Isigatjana (4) kumele sisetjenziswe ngomoya omumethwe emnqopheni kaRhulumende weBumbano lesiTjhaba, begodu uNdunakulu nalaba asebenza nabo kumele bamisele ukufikelela ukuzwana kwabo boke ngaso soke isikhathi nabasebenzisa isigatjana lesi; kwaphela lokha ukuzwana kungafikelelwa kulokhu—
      1. ekusetjenzisweni kwamandla atjhiwo endimeni (a), (c) namkha (d)(ii) yesigatjana leso, isiqunto sikaNdunankulu sizakuphumelela;
      2. ekusetjenzisweni kwamandla atjhiwo endimeni (b), (d) (i) namkha (e) yesigatjana leso okuthinta umuntu ongasilo ilunga lehlangano yakaNdunakulu; isiqunto somrholi wenhlangano le umuntu loyo alilunga layo sizakuphumelela; begodu
      3. ukusetjenziswa kwamandla atjhiwo endimeni (b) namkha (e) yesigatjana leso okuthinta umuntu olilunga lehlangano kaNdunakulu, isiqunto sikaNdunakulu sizakuphumelela.
    6. Nanyana ngabe ngikuphi ukwabiwa kweenkhundla kutjhugululwa ngaphasi kwesigatjana (4) (c) amalunga athintekako kumele atjhiye phasi iinkhundla zawo, kodwana banelungelo, nakungenzeka, lokubekwa kwezinye iinkhundla ezabelwe iinhlangano zabo ngokwehlukahlukana ngokulandela amatjhuguluko abekiweko.
    7. Imihlangano yesiGungu somKhandlu kumele ikhanjiswe nguNdunakulu wesiFunda.
    8. IsiGungu somKhandlu kumele sisebenze ngendlela ethathela ehloko umoya wokukhuthaza ukuzwana omumethwe emnqopheni kaRhulumende weBumbano lesiTjhaba, begodu neendingo zikaRhulumende onekghono.”.
  2. Isigaba 136 SomThethosisekelo Omutjha Sithathwa Njengesimumethe Iingatjana Ezingezelelweko Ezilandelako:

    1. MemAmalunga wesiGungu somKhandlu aziphendulela ngamunye ngamunye kuNdunakulu nesiBethamthethweni sesiFunda ngokuphatha kwemiNyangwabo, begodu woke amalunga wesiGungu somKhandlu aziphendulela ngokuhlanganyela ekwenzeni umsebenzi kaRhulumende wesiFunda nemithetjhwana yawo.
    2. Amalunga womKhandlu wezokuPhatha afanele aphathe iminyango yabo ngokulandela ikambiso equntwe mKhandlu.
    3. Lokha ilunga wesiGungu somKhandlu libhalelwa kuphatha umNyango ngokuya komthethokambiso womKhandlu, uNdunakulu angabawa ilunga elithintekako bona libusele ukuphatha komNyango wakhe endleleni ekhambisana nomthethokambiso loyo.
    4. Nangabe ilunga elithintekako libhalelwa ukufeza iindingo zikaNdunakulu ngaphasi kwesigatjana (5), uNdunakulu angasusa ilungelo esikhundleni emva kokuthintana nelungelo, begodu lokha ilungelo lingasilo ilunga lehlangano yakaNdunakulu namkha umrholi wehlangano ezibandakanyako, begodu emva kokuthintana nomrholi wehlangano le alilunga layo.